Sezon 2025 w Europie dobiegł końca, więc mogę przystąpić do podsumowania tegorocznych zmagań w klasie 500. Bazą wyliczeń są dane, które przez te 34 tygodnie zbierałem. Rozpocznę od liczby imprez, torów, krajów, czyli tego, co tak naprawdę najłatwiej jest wyliczyć.
Wg moich wyliczeń na europejskich torach w sezonie 2025 odbyły się 1142 imprezy, co jest wyraźnym wzrostem nie tylko w stosunku do roku poprzedniego (1057), ale także w stosunku do roku 2023 (1114). Nie zmieniła się liczba krajów goszczących zawodników – wciąż jest ich 20, co należy uznać za dobry wynik.
Najwięcej imprez rozegrano oczywiście w Polsce – 421, co stanowi 36,87% wszystkich europejskich zawodów. Porównując do lat poprzednich widać, że stopniowo zwiększa udział polskich zawodów. W latach 2024 i 2023 było to odpowiednio 36,33% oraz 35%.
Kolejne kraje w tej klasyfikacji liczby rozegranych zawodów, to:
- Wielka Brytania – 307 (26,88%), 2024 – 282, 2023 – 322
- Szwecja – 142 (12,43%), 2024 – 138, 2023 – 124
- Dania – 96 (8,4%), 2024 – 94, 2023 – 98
- Niemcy – 66 (5,78%), 2024 – 55, 2023 – 62
- Czechy – 38 (3,33%), 2024 – 35, 2023 – 37
- Łotwa – 11 (0,96%), 2024 – 9, 2023 – 10
- Włochy – 10 (0,88%), 2024 – 12, 2023 – 11
- Francja – 9, 2024 – 9, 2023 – 10
- Norwegia – 8, 2024 – 8, 2023 – 10
- Słowacja – 5, 2024 – 5, 2023 – 7
- Słowenia – 5, 2024 – 5, 2023 – 6
- Ukraina – 5, 2024 – 6, 2023 – 4
- Rumunia – 4, 2024 – 2, 2023 – 3
- Austria – 3, 2024 – 2, 2023 – 2
- Finlandia – 3, 2024 – 2, 2023 – 6
- Holandia – 3, 2024 – 2, 2023 – 2
- Węgry – 3, 2024 – 4, 2023 – 6
- Belgia – 2, 2024 – 2, 2023 – 3
- Chorwacja – 1, 2024 – 1, 2023 – 1
Widać, że generalnie europejski żużel to przede wszystkim Polska, Wielka Brytania, Szwecja, Dania, Niemcy oraz Czechy. Te sześć krajów zorganizowało w sumie prawie 94% wszystkich zawodów. W czterech krajach stanowiących absolutną czołówkę, speedway oparty jest na różnego rodzaju rozgrywkach ligowych, przy czym spora część z nich ma charakter szkoleniowy.
Nie można nie doceniać wysiłku lokalnych środowisk, na których przecież opiera się speedway. Dzięki nim czarny sport jest wciąż obecny w tylu europejskich krajach. To, że organizuje się tam mniej imprez w niczym nie umniejsza ich roli zarówno w obecności samej dyscypliny, jak i w procesie szkolenia kolejnego pokolenia zawodników.
Warto podkreślić, że wśród wymienionych krajów nie ma Estonii, a przecież zawodnicy z tego kraju pojawiają się na zawodach, szczególnie w niższych klasach.
—
Jako ciekawostkę dodam, że – wg moich wyliczeń – w zakończonym właśnie sezonie imprezy przekładano 157 razy, przy czym 17 imprez przekładano więcej niż raz. 66 razy przekładano zawody w Polsce, 56 razy w Wielkiej Brytanii, 14 razy w Szwecji, 12 razy w Danii.
Odwołano 29 imprez, w tym 9 sparingów w Polsce. Oprócz nich nie odbyło się aż 9 zaplanowanych imprez w Niemczech (m.in. Störtebekerpokal w Norden, Schildbürgerpokal w Teterow, Silberner Stahlschuh w Miśni, Seemann Pokal w Landshut oraz kilka rund zawodów młodzieżowych).
Odwołane zostały także trzy turnieje w Ukrainie, dwa turnieje w Polsce: Puchar MACEC w Pile oraz jedna z eliminacji Brązowego Kasku w Tarnowie, do tego towarzyskie zawody w Lonigo, Lamothe-Landerron, Holstebro, Mureck, Heusden-Zolder, Żarnovicy. Główną przyczyną odwołania zawodów była oczywiście pogoda, jednak kilka imprez nie odbyło się z powodów organizacyjnych.
—
Wg moich wyliczeń zawody zostały rozegrane lub miały zostać rozegrane na 133 obiektach. W przypadku dwóch niemieckich torów (Norden i Diedenbergen) na przeszkodzie stanęła pogoda. Ośrodki te były jednak przygotowane do rozegrania imprez, a to że siła wyższa nie pozwoliła im gościć żużlowców nie jest powodem, żeby nie brać ich pod uwagę w przygotowywaniu tej klasyfikacji.
Najwięcej torów sklasyfikowałem w Polsce i w Niemczech (po 23), wliczając tutaj Stadion Narodowy w Warszawie oraz dwa wspomniane niemieckie owale. Kolejne miejsca zajęły: Wielka Brytania (18), Szwecja (16), Dania (12), Czechy (10), Francja i Norwegia (po 6), Austria, Finlandia, Holandia, Łotwa, Słowenia, Ukraina i Włochy (po 2) oraz Belgia, Chorwacja, Rumunia, Słowacja i Węgry (po 1)
—
Jeśli chodzi o liczbę zawodów na poszczególnych torach, to w tej klasyfikacji dominowały oczywiście obiekty brytyjskie i polskie. Najwięcej zawodów ponownie rozegrano w Oksfordzie – 33. Kolejne miejsca w klasyfikacji zajęły: Toruń (31), Leicester (29), Leszno (28), Częstochowa, Gorzów Wlkp., Wrocław (po 25), Grudziądz, Lublin (po 24), Belle Vue, Redcar (po 23).
W klasyfikacji poza Polską i Wielką Brytanią, najwięcej imprez rozegrano w Eskilstunie i Holsted (po 14) oraz Fjelsted i Slangerup (po 13).
—
Jeśli chodzi o ogólne podsumowanie liczby imprez do liczby torów, to – jak wspomniałem – na dwóch „zgłoszonych” nie udało się rozegrać imprezy. Poza tym:
1 impreza – 22 tory,
2 imprezy – 18 torów,
3 – 5 imprez – 24 tory,
6 – 10 imprez – 21 torów,
11 – 15 imprez – 19 torów,
16 – 20 imprez – 14 torów,
21 – 30 imprez – 11 torów
powyżej 30 imprez rozegrano na dwóch torach.
—
Podsumowując, wydaje mi się, że pod względem obiektów oraz zorganizowanych zawodów nie jest gorzej niż było wcześniej. W 2025 było nawet nieco lepiej niż rok wcześniej, aczkolwiek trudno popadać tutaj w wielki hurraoptymizm. Przede wszystkim należy podziękować małym lokalnym ośrodkom oraz tamtejszym działaczom, dzięki którym miejscowa tradycja żużlowa nadal jest żywa w ich regionach.
Wypada mieć nadzieję, że bogate federacje z równie wielkimi co fałszywymi słowami o promocji żużla na ustach, nie zniszczą tych małych ośrodków w najbliższej przyszłości.
Promocja speedwaya nie polega wyłącznie na sprzedaży praw telewizyjnych. Polega przede wszystkim na organizacji imprez na możliwie jak największej liczbie obiektów.